Het aanbieden van online diensten is vooral tijdens de corona pandemie ontzettend gegroeid. Zo ook binnen de zorg. Steeds vaker maken we gebruik van digitale zorg, ook wel bekend als e-health. Het aanbieden van digitale zorg biedt veel mogelijkheden, maar alleen als deze informatie toegankelijk is voor iedereen.
In 2019 publiceerde PGO support (kennis- en adviespartner voor zorg en welzijn) de handreiking ‘Digitale zorg voor iedereen toegankelijk’. Deze handreiking werd samengesteld in samenwerking met Ieder(in), MIND, Patiëntenfederatie Nederland en adviesorganisatie IKONE. De belangrijkste punten uit dit document hebben we samengevat.
WCAG is de standaard
Om ervoor te zorgen dat zorginformatie voor iedereen toegankelijk is, werd op 10 december 2018 door het ‘Informatieberaad zorg’ besloten de WCAG als standaard op te nemen in de basisinfrastructuur van de zorg. Dat houdt in dat ICT-afdelingen van zorginstellingen bij het maken en onderhouden van digitale zorgplatforms de richtlijnen van de WCAG volgen.
Wgbh/cz
Het VN-verdrag handicap zorgt ervoor dat mensen met een chronische ziekte of beperking niet buitengesloten worden. Zij moeten dus als ieder ander mee kunnen doen met de maatschappij. Dit verdrag is sinds 14 juli 2016 actief in Nederland. De Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (wgbh/cz) is hierop aangepast. Dankzij deze wet worden organisaties verplicht om informatie en diensten toegankelijk te maken voor iedereen. Zowel offline als online.
Stappenplan voor digitale toegankelijkheid in de zorg
Stap 1: Inventariseren
In de eerste fase is het belangrijk om zoveel mogelijk informatie te verzamelen met betrekking tot toegankelijkheid van digitale zorgverlening. Je maakt in deze fase eigenlijk een ‘nulmeting’, zodat je een startpunt kunt bepalen voor eventuele verbeteringen. Geef bijvoorbeeld antwoord op vragen zoals:
- Is er rekening gehouden met digitale toegankelijkheid bij het ontwerp en de bouw van portalen, websites en apps?
- Zijn de toegankelijkheidseisen bekend bij de ICT-leverancier?
- Worden er al testen op de toegankelijkheid uitgevoerd?
- Zijn relevante toegankelijkheidscriteria bekend bij redacteuren in de organisatie?
- Is (digitale) toegankelijkheid al onderdeel van je visie en beleid?
Stap 2: Neem maatregelen
Als je een inventarisatie hebt gedaan, weet je waar ruimte voor verbetering zit. In de tweede fase bepaal welke maatregelen je moet treffen om digitale zorg toegankelijk te maken. Voorbeelden van maatregelen zijn:
- Schakel een externe partij in voor advies over het toegankelijk maken en houden van digitale zorg. Ben je op zoek naar partijen met aantoonbare expertise op dit gebied? Neem dan een kijkje in ons aanbiedersregister.
- Train redacteuren en marketeers.
- Maak digitale toegankelijkheid een onderdeel van opdrachten en aanbestedingen.
Stap 3: Zorg voor een toegankelijkheidsverklaring
In een toegankelijkheidsverklaring maak je duidelijk in hoeverre een website, platform of app al voldoet aan de toegankelijkheidseisen en welke maatregelen er genomen worden om toegankelijkheid te borgen. Je kunt de invulassistent van www.digitoegankelijk.nl gebruiken bij het opstellen van de verklaring. Publiceer de toegankelijkheidsverklaring vervolgens op je eigen digitale zorgomgeving.
Stap 4: Voer de maatregelen uit
In de vierde fase ga je aan de slag met het uitvoeren van de vastgestelde maatregelen. Als je maatregelen doorvoert in de organisatie, is het van belang om de toegankelijkheidsverklaring per onderdeel aan te passen.
Stap 5: Evaluatie
Digitale toegankelijkheid is nooit af. Zie het als een doorlopend proces en behandel het als een vast agendapunt binnen de organisatie. Zorg ervoor dat je regelmatig evalueert en testen uitvoert. Zo kun je op tijd bijsturen wanneer er toch problemen met toegankelijkheid ontstaan. Wil je tot nieuwe inzichten komen, dan is het belangrijk om ook patiënten bij het proces te betrekken. Uit onderzoek blijkt dat de inbreng van de eindgebruiker erg waardevol is bij de doorontwikkeling van e-health producten.